Firefox je web pretraživač otvorenog koda razvijen za različite platforme, a koordiniraju ga Mozilla i Mozilla Foundation.
Prije nekoliko dana najavljeno je izdanje nove verzije iz popularnog web pretraživača “firefox 113” zajedno sa kojim je formirana nadogradnja za Firefox 102.11.0 granu dugoročne podrške.
Pored inovacija i ispravki grešaka, U Firefoxu 41 ispravljeno je 113 propusta. 33 ranjivosti je označeno kao opasno, od kojih je 30 ranjivosti (sakupljenih pod CVE-2023-32215 i CVE-2023-32216) uzrokovano problemima s memorijom, kao što su prekoračenje bafera i pristup već oslobođenim memorijskim područjima.
Glavne vijesti u Firefoxu 113
U ovoj novoj verziji Firefox 113 predstavljen omogućio prikaz unesenog upita za pretragu u adresnoj traci, umjesto prikaza URL-a tražilice (tj. ključevi se prikazuju u adresnoj traci ne samo tokom procesa unosa, već i nakon pristupa tražilici i prikazivanja rezultata pretraživanja povezanih sa unesenim ključevima). Promjena je efikasna samo kada se pretraživačima pristupa sa adresne trake. Ako se upit unese u web stranicu tražilice, URL se prikazuje u adresnoj traci.
Druga promjena koja se ističe je ta dodao je kontekstni meni na padajuću listu prijedloga okvir za pretragu, koji se prikazuje kada kliknete na dugme “…”. Meni pruža mogućnost uklanjanja upita za pretraživanje iz historije posjeta i onemogućavanja prikaza sponzoriranih veza.
Pored toga, predložena je poboljšana implementacija režima prikaza videa slika u slici (Slika u slici), dodavanjem dugmadi za napred i nazad od 5 sekundi, dugmetom za brzo proširenje prozora na ceo ekran i klizačem za premotavanje unapred sa indikatorom položaja i trajanja video zapisa.
Kada pretražujete u načinu privatnog pretraživanja, Blokiranje kolačića treće strane i izolacija pohrane pretraživača su ojačani koristi se u kodu za praćenje posjeta. Prilikom popunjavanja lozinki na obrascima za registraciju, povećana je pouzdanost automatski generiranih lozinki te se sada koriste posebni znakovi prilikom njihovog generiranja.
Takođe je istaknuto da pojačana je izolacija sandbox-a od procesa koji su u interakciji sa GPU-om, koji se koristi na Windows platformi. Za Windows sisteme, sada možete prevući i ispustiti sadržaj iz Microsoft Outlook-a. U Windowsu, vizuelni efekat rastezanja je podrazumevano omogućen kada pokušate da skrolujete preko dna stranice.
Dodata podrška za animirane slike (AVIS) implementaciji AVIF formata slike (AV1 Image Format), koji koristi tehnologije kompresije unutar kadra AV1 formata video kodiranja, pored redizajniran je motor koji implementira tehnološku podršku za osobe sa invaliditetom (motor pristupačnosti). Značajno poboljšane performanse, odziv i stabilnost za čitače ekrana, interfejse za jednokratnu prijavu i okvire pristupačnosti.
U verziji Android po defaultu, hardversko ubrzanje dekodiranja video zapisa u formatu AV1 je omogućen, u nedostatku kojeg se koristi softverski dekoder.
Takođe je istaknuto da sOmogućeno korištenje GPU-a za ubrzanje Canvas2D rasterizacije, Interfejs ugrađenog PDF preglednika je poboljšan, pohranjivanje otvorenih PDF datoteka je pojednostavljeno, a riješen je i problem sa reprodukcijom videa u pejzažnom režimu ekrana.
Od ostalih promjena koji se ističu iz ove nove verzije:
- Prilikom uvoza oznaka iz pretraživača baziranih na Safari i Chromium engine-u, implementirana je podrška za uvoz favikona povezanih sa oznakama.
- Izgradnje za macOS platformu omogućavaju pristup podmeniju Usluge direktno iz Firefox kontekstnog menija.
- U skriptama koje koriste Worklet interfejs (pojednostavljena verzija Web Workers-a koja omogućava pristup niskim nivoima renderovanja i obrade zvuka), dodata je podrška za uvoz JavaScript modula pomoću naredbe "import".
Napokon, ako vas zanima više o tome ove nove verzije preglednika, možete provjeriti detalje Na sledećem linku.
Kako instalirati ili ažurirati novu verziju Firefoxa u Ubuntuu i izvedenicama?
Kao obično, za one koji već koriste firefox, mogu jednostavno pristupiti meniju za ažuriranje do najnovije verzije, odnosno korisnici Firefoxa koji nisu onemogućili automatsko ažuriranje, automatski će primiti ažuriranje.
Dok za one koji ne žele čekati da se to dogodi mogu odabrati Izbornik> Pomoć> O Firefoxu nakon službenog pokretanja za pokretanje ručnog ažuriranja web pretraživača.
Zaslon koji se otvori prikazuje trenutno instaliranu verziju web pregledača i pokreće provjeru ažuriranja, pod uvjetom da je funkcija omogućena.
Druga opcija za ažuriranje, je ako ste korisnik Ubuntu-a, Linux Mint-a ili nekog drugog derivata Ubuntu-a, možete instalirati ili ažurirati na ovu novu verziju uz pomoć PPA pregledača.
To se može dodati u sistem otvaranjem terminala i izvršavanjem sljedeće naredbe u njemu:
sudo add-apt-repository ppa:ubuntu-mozilla-security/ppa -y sudo apt-get update sudo apt install firefox
Posljednji način instalacije koji je dodan «Flatpak». Da bi to učinili, moraju imati podršku za ovu vrstu paketa.
Instalacija se vrši upisivanjem:
flatpak install flathub org.mozilla.firefox